zondag, 20 juni 2010 02:24

Advies NVVB en VNG aan burgemeesters onjuist en misleidend

persbericht, Utrecht 18 juni 2010

Advies Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB) en Vereniging van Nederlandse Gemeenten ( VNG) aan burgemeesters inzake toepassing Paspoortwet onjuist en misleidend.

Op 4 juni adviseerden NVVB/VNG, op verzoek van diverse burgemeesters, over hoe te reageren op burgers die bezwaar maken tegen het afgeven van hun biometrische gegevens voor opslag in een digitaal overheidregister.

Aanleiding vormde de brief die Vrijbit 10 mei 2010 aan alle burgemeesters had gestuurd. Daarin werd uiteengezet dat de burgemeesters in een onmogelijke positie terecht zijn gekomen nu zij, als bevoegd gezag, enerzijds verplicht zijn om de Paspoortwet uit te voeren ‘zoals die luidt’ en anderzijds door burgers gevraagd worden deze wet niet zondermeer uit te voeren omdat hij strijdig is met hogere wetgeving.

Vrijbit wees de burgemeesters erop dat zij, op grond van de Algemene Wet Bestuursrecht (AWB) verplicht zijn om de Paspoortwet aan wetgeving van hogere orde te toetsen wanneer burgers zich daarop beroepen, in hun bezwaar tegen de beschikking hen geen paspoort/ID-kaart te verstrekken indien zij niet aan de eisen van de Nieuwe Paspoortwet wensen te voldoen. Vrijbit drong er daarbij op aan dat als burgemeesters zich niet tot die taak voelen toegerust, zij zelf de rechter te hulp zouden vragen, in plaats van de individuele burger te verplichten om hierover in rechte te moeten gaan procederen.

Inmiddels heeft Vrijbit honderden brieven van burgemeesters uit alle uithoeken van het land ontvangen. Velen lieten weten dat zijn niet voldoende op de hoogte waren van de problematiek om te antwoorden en derhalve advies hadden gevraagd bij de NVVB en VNG.

Deze verenigingen hebben vervolgens contact opgenomen met de ministerie en integraal de zienswijze van het ministerie van Binnenlandse Zaken overgenomen in hun advies van 4 juni 2010. Daarbij gingen ze er ten onrechte van uit dat het ministerie correcte informatie had verschaft met het standpunt dat de Paspoortwet in het besluitvormingstraject ‘voldoende zou zijn getoetst aan hogere wetgeving’ en dat het niet de bedoeling is ’dat de burgemeesters die toetsing over zouden gaan doen’.

Dit advies nu berust op zeer misleidende informatie. De Paspoortwet is namelijk wel aan hogere wetgeving getoetst, maar NIET door de wetgever die dit verplicht had moeten doen. De verantwoordelijke minister en staatssecretaris hebben zelfs systematisch de waarschuwingen van talloze organisaties, academici, volksvertegenwoordigers en bezorgde burgers terzijde geschoven, die nadat deze er op wezen dat de Paspoortwet strijdig is met zowel de Europese Verordening als met hogere wetgeving en internationale verdragen die de privacy, lichamelijke integriteit en veiligheid van de burgers bescherming dienen te bieden.

Vrijbit heeft daarom op 18 juni 2010 de besturen van NVVB en VNG gevraagd hun advies in te trekken . Wij verzochten hen om de burgemeesters, in plaats van met een misleidend advies te geven wat beoogt de burger in de kou te laten staan, hen juist te helpen door eerlijke informatie te geven over hoe de toepassing van de Paspoortwet in de huidige situatie werkelijk is geregeld. Zowel wat betreft de verplichting van de burgemeesters om te toetsen aan hogere wetgeving als wat betreft de kwestie van onveilige opslag en beheer van de persoonsgegevens waar burgemeesters verantwoordelijk en aansprakelijk voor zijn.

Vrijbit hoopt dat de burgemeesters nu in actie komen en zelf opheldering van het ministerie gaan eisen en alsnog wel degelijk de Paspoortwet aan hogere wetgeving gaan toetsen of het dilemma aan de rechter voor te leggen. Het is werkelijk te gek voor woorden dat de burgemeesters als bevoegd gezag geen inzicht hebben in hoe verantwoordelijkheden, veiligheidsaspecten en aansprakelijkheid onder de huidige toepassing van de Paspoortwetgeving geregeld zijn.

Op het ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt men trouwens zelf ook geen idee te hebben over hoe de uitvoering van de paspoortwet momenteel juridisch en technisch is geregeld. Op alle 20 vragen die Vrijbit hierover op 7 juni stelde blijkt voor 15 juli geen enkel antwoord mogelijk, zo liet de persvoorlichting van het ministerie weten.

Er is dan ook helemaal niets is geregeld voor extra beveiliging van de huidige opslag van biometrische gegevens in de gemeentelijke databases. De hele Paspoortwet is enkel een frame wet voor een toekomstige centrale database waarvan alle feitelijke invulling nog, buiten parlementaire behandeling om, door de minister nog zou worden ingevuld. De huidige toepassing betekent dat burgers al wel verplicht worden hun biometrische gegevens te laten opslaan, maar geen enkel zicht hebben wat er met hun gegevens gebeurt en waar ze in de toekomst voor gebruikt kunnen gaan worden.

Een paar dingen zijn inmiddels wel duidelijk geworden. In februari 2010 bleek dat er minstens 150 paspoorten/ID-kaarten per dag worden uitgegeven waarvan de gegevens niet correct zijn verwerkt (1% foutmarge). En dat vingerafdrukken die wel goed geregistreerd worden een foutmarge kennen van 3 à 5 %, waardoor mensen niet herkend worden als correcte persoon of andersom onjuiste vingerafdrukken wel een positieve match geven. Dit geeft echter niks volgens de staatssecretaris.

Zij liet op 7 april 2010 de Tweede Kamer weten dat ’ een negatief resultaat van de vergelijking van vingerafdrukken op zichzelf geen afbreuk doet aan de geldigheid van het paspoort of reisdocument voor overschrijding van de buitengrenzen’(beantwoording schriftelijke vragen kenmerk BPR2010/52021 )

Zo belangrijk zijn die vingerafdrukken dus: wie ze weigert af te geven aan de overheid wordt het leven onmogelijk gemaakt, maar wie met verkeerde vingerafdrukken ergens ter wereld bij een grens wordt aangehouden zou daar helemaal niet door in de problemen komen!

Wie geen geldig ID-bewijs meer heeft en weigert zijn vingerafdrukken en gezichtsscan af te geven aan de overheid worden basislevensbehoeften afgepakt. Zoals inkomsten, onderwijs en reguliere medische verzorging.

Inmiddels blijkt die registratiegekte er zelfs toe te leiden dat een aanstaande moeder die niet over een geldig ID-bewijs beschikt haar baby na de geboorte niet kan aangeven bij de burgerlijke stand. Zelfs de voorzieningenrechter die gevraagd werd hier een tijdelijke oplossing voor te bieden besliste afwijzend.(Bron: AWB 10/3075 BESLU)

Op 14 juni publiceerde Bart de Koning met zijn filmverslagalles onder controle’ een zelfde ontluisterend beeld over de onveiligheid van de opslag van biometrische gegevens door de overheid en het feit dat niemand weet wat er nou eigenlijk met die gegevens gaat gebeuren. Behalve dat een ding zeker is, namelijk de gevolgen niet te overzien zijn in het geval die gegevens in handen van onbevoegden komen.